FİDANSOY'DAN ULAŞIM ZAMLARINA TEPKİ!

Bursa Büyükşehir Belediyesi'nin ulaşım şirketi Bursa Ulaşım Toplu Taşıma İşletmeciliği (BURULAŞ), dün itibarıyla zammın uygulanmaya girdiğini duyurdu.

BURULAŞ, yakıt ve personel giderleri, bakım-onarım masrafları ile döviz kaynaklı işletme maliyetlerindeki ciddi artışlar nedeniyle yüzde 47'ye varan zamların kaçınılmaz olduğunu kaydetti.

Vatandaşların bir kısmı ülkedeki ekonomik gidişattan kaynaklı zammı haklı bulurken bir kısmı da zammın fahiş olduğunu belirterek geri alınmasını istedi.

Öte yandan dün kent içi toplu taşımada yapılan fiyat artışlarının ardından bugün BUDO'nun da bilet fiyatları yüzde 30 oranında zamlandı.

Recep Altepe'nin Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı döneminde BURULAŞ'ın genel müdürü olarak görev yapan Levent Fidansoy, alınan kararları Bursa Hakimiyet gazetesine yorumladı.

İşte Fidansoy'un açıklamaları...

"ARTIŞ OLABİLİR AMA KAR DÜŞÜNÜLEMEZ"

Ulaşım ve işletme tekniği/ekonomisini dikkate alarak UKOME'nin kararlarını değerlendirdiğini belirten Fidansoy, açıklamalarının siyasi bir yorum olarak görülmemesini istedi.

Toplu ulaşımın yurttaşların temel ihtiyaçlarından birisi olduğunu belirten Fidansoy, "Bu hizmet oluşturulurken minimum maliyetle, herhangi bir rant oluşturmadan yerine getirilmesi gerekir. Zamanla konjektüre bağlı olarak maliyetlerin artması ve buna göre fiyatların arttırılması normaldir ancak fiyatlandırmada kar düşünülmez, sadece sistemin sürdürülebilirliğini sağlayacak miktarda makul kar marjları ile çalışılır. Sektörde esnaf veya agresif iş hayatı mantığı geçerli olamaz." dedi.

"5 KURUŞ ALMADAN KENDİ YAĞIMIZDA KAVRULUYORDUK"

Görevden ayrıldığı 2017 yılının Kasım ayından sonra temel maliyet unsurlarının ne kadar artığına baktığını söyleyen Fidansoy, dizel yakıtın fiyatının 10,32, elektriğin 12,82, euronun 10,44, asgari ücretin 16,44 kat arttığını kaydetti. Kendisi döneminden BURULAŞ'ın belediyeden 5 kuruş destek almadan kendi yağı ile kavrulduğunu ifade eden Fidansoy, "BURULAŞ, yatırımlarını kendi öz kaynakları ile yapıyordu.Hatta uçak, gemi, demiryolu aracı, otobüs alımı, T1, T3 hatlarının inşaası çok az kredi kullanılarak yapıldı. Bazen bulunan ucuz ve hibeli krediler alındı, faize yatırılarak artı nema elde edildi. Bu süreçte 8 yıl boyunca sürekli cüzüde olsa, sürdürülebilirliği sağlayan kar elde edildi. Çalışan ve tedarikçilere borçlar hep zamanında ödendi." şeklinde konuştu.

"ZAM SON ANA KADAR GİZLENMİŞ"

Toplu ulaşım fiyatlarının UKOME tarafından belirlendiğini, toplantıların da her ayın son cuma günü yapıldığını belirten Fidansoy, "Önemli bir karar varsa anında duyulurdu.Haziran son haftası yapılan zammın tüm üyelerce 7 Temmuz'a kadar gizlendiğini gördük. Kamu yönetiminin temel ilkesi şeffaflık ihlal edilmiştir. Yaptığınız zammın makul olmadığına sizde inanıyorsunuz ki vatandaştan son ana kadar gizlediniz." dedi.

Son zamla beraber 2017 yılında 2,60 TL olan Bursaray'ın 35TL'ye (13,46 kat artış ), 2,80 TL olan uzun hat otobüsün 44 TL'ye(15,71 kat ) yükseldiğinin altını çizen Fidansoy, "Otobüse neden yüzde 47 zam yapıldığı da muammadır. Verdiğim artış katsayılarından, 2017'ye göre 12 kata kadar artış olması makul karşılanabilir. Bu da Bursaray için 31,20 TL ye, otobüs için 33,60 TL ye gelmektedir." diye konuştu.

"BU 'BİZ ARTIK TOPLU TAŞIMA İSTEMİYORUZ.' DEMEKTİR"

Abonman kart sisteminin kaldırılmasını değerlendiren Fidansoy, "Asıl facia toplu ulaşımın temel unsurları olan abonmanın kaldırılması ve aktarmaların sınırlandırılmsıdır. Bu, 'Biz artık toplu taşıma istemiyoruz.' demektir. BURULAŞ ve UKOME kurulu Ulaşım Master Planına ve belediye yönetim ilkelerine aykırı karar almışlardır. Vatandaşa ve yasalara karşı suçlu durumdadırlar." ifadelerini kullandı.

"DAHA ÖNCEDEN BBB'DEN DESTEK ALMIYORDUK"

Daha önce Burulaş'ın belediyeden hiçbir destek almadığını öne süren Fidansoy, "Aylık 350 milyon TL, belki artmıştır Bursa Büyükşehir Belediyesi (BBB) bütçesinden transfer edildiğini öğreniyoruz. Bir şirket yönetimi bütçesini gelirlerine göre en iyi şekilde yönetmelidir. Geçmişte bu iş BBB bütçesine yük olmadan oluyordu da şimdi neden olmuyor. Gereksiz harcamalar, aşırı personel istihdamı, gereksiz şirketle alakalı olmayan törenler, PR çalışmaları, tedarikçilere fazladan ödemeler vs olduğunu biliyor ve görüyoruz. Geçmişte makul karla bu işi yapan tedarikçileriniz neden şimdi aşırı kar sağlıyorlar ve bu kimler arasında paylaşılıyor?"dedi.

"BUDO, İDO GİBİ YÜKSEK KİRA VERMİYOR"

Bugün yapılan BUDO zammını değerlendiren Fidansoy, "Tam bunları söylerken BUDO fiyatının 625TL'ye çıkartıldığını öğrendik. Rakip firma İDO ile yasalara aykırı kartel oluşturulduğunu biliyorduk. Şimdi İdo'nun baz fiyatı 600 TLnin üzerine çıkılmış. 2017'de 28 TL'ydi, yine 12 katsayısını uygularsak ki yüzde 50 maliyet 10,32 kat artan dizeldir. 336TL olması gerekirdi. BUDO, İDO gibi Mudanya iskelesine yüksek kira vermiyor. Personel ücretleri ve genel giderler İDO da daha yüksek, BUDO'nun İDO'dan daha düşük fiyatı olması gerekir ki geçmişte böyle idi. Ama pardon 120 metrekare terminal binasını genişletmeden makyaj yaptık. 10 kişi sefer yapacak 700 kişilik gemi kiraladık, üstelik gemiye bir çok yenileme masrafı yaptık." şeklinde konuştu.

"ABONMAN DÖNMELİ, FİYATLARDA İNDİRİM YAPILMALI"

Fidansoy zamlı fiyatlar yerine kendi fiyat tarifesini de açıkladı.

Bursaray'ın 31,20 TL, uzun hat otobüsün 33,60 TL'ye düşürülmesi gerektiğini savunan Fidansoy, diğer tarifelerde de aynı oranda indirim yapılmasını önerdi.

İlçe hatlarında aşırı fiyatlandırma olduğunu belirten Fidansoy, "İlçeler başka şehir değildir. Her 15 km bir uzun hat bileti olmalı, örneğin Gemlik 31,20X2 = 61,40 TL olmalıdır." dedi.

Abonmanın kaldırılması yerine günlük, haftalık, aylık ve yıllık sınırsız biniş olarak yeniden gelmesini gerektiğini ifade eden Fidansoy, "Fiyatlandırma tek binişten çok daha az olmalıdır. Tüm araçlar ve modları arasında 60 dk aktarma ücrretsiz olmalıdır. Halk otobüsü ayrıcalıklı değildir. Sistemde çalışmak istiyorlarsa prensiplere geçmişte olduğu gibi uymaları gerekir. Tüm otobüs hatları -muhtar hattı- tabir edilen verimsiz hatlardan başlanarak gözden geçirilmeli, iptal veya düzenlemeler yapılmalı,gereksiz maliyetler giderilmelidir. Durak aralıkları teknik standartlara uygun hale getirilmelidir. 6 metre mikrobüslerin büyük kısmı elden çıkartılmalı kalanların iç tasarımı iyileştirimelidir. Otobüs, Bursaray veya otobüs otobüs aktarmaları eş zamanlı olmalı yolcu beklememelidir. 15-20 cente mal olan Bursakart'ın 150 TL'ye satılması da akıl dışıdır. 150 TL'ye içinde 120 TL yüklü olarak satılmalıdır. Vize ücretleri bir bilet kadar 33,60 TL ye indirilmelidir. BUDO ücretleri 350 TL den fazla olmamalıdır." diyerek önerilerini sıraladı.

Kaynak Bursa Hakimiyet/ismail Karaduman